غلظت خون چیست و چه عوارضی دارد؟
درصد بیشتری از خون انسان را گلبولهای قرمز تشکیل می دهد. گلبولهای قرمز وظیفه اکسیژن‌رسانی به بافتها را دارد که اگر این تعداد از میزان عادی بالاتر رود به آن غلظت خون می گویند. این حالت را وقتی می گویند که میزان هموگلوبین فرد بالا باشد. یعنی اگر میزان آن در مردان اگر بالاتر از ۱۸ و در زنان بالاتر از ۱۶ باشد، اصطلاح غلظت خون یا پلی سیتمی (polycythaemia)یا اریتروسیتوز را به کار می برند. البته میزان آن در سنین مختلف متفاوت است و میزان آن در نوزادان و بچه ها در حالت عادی بالاست.
افزایش غلظت خون باعث کند شدن میزان جریان خون در رگها و در نتیجه کم شدن میزان خون رسانی به بافتها می شود که در نتیجه می تواند باعث ایجاد لخته خونی و حتی گاهی سکته شود.
عوامل ایجاد کننده غلظت خون
غلظت خون به دو صورت اولیه و ثانویه به وجود می آید:
عامل اولیه: در این حالت به دلیل ارثی و مادرزادی ایجاد می شود که درآن میزان خون سازی بدن به طور خودکار بالاست .
عامل ثانویه: که بیشتر افراد به این نوع دچار هستد، به دلایل محیطی ایجاد می شود مثل رعایت نکردن رژیم غذایی و مصرف غذاهای چرب و گشت قرمز زیاد، برخی بیماریها مثل بیماریهای کلیویی و تومورها و فیبروم های رحمی، اسهال های شدید، اضطراب زیاد در افراد و زندگی در مناطق مرتفع و کوهستانی یا شهرهای آلوده و همچنین مصرف دخانیات که در همه موارد ذکر شده اکسیژن رسانی به بافتها کم می شود و بدن برای جبران این کمبود مغز استخوان را تحریک می کند تا گلبولهای قرمز بیشتری ساخته شود.
علائم غلظت خون:
در برخی موارد فرد هیچ علامتی ندارد ولی در اکثر موارد افراد علائم زیر را تجربه می کنند:
-سرخ شدن و برافروختگی پوست به خصوص در صورت
-قرمزی چشمها
-تیره شدن رنگ لبها به خصوص در هنگاه انجام حرکات سنگین و ورزش و کبودی نوک انگشتان دست و پا
-سر درد های غیر طبیعی
-ضعف و بی حالی و خستگی مزمن
-اختلالات هوشیاری و احساس منگی
-اختلالات بینایی
-تنگی نفس
-خارش بدن به ویژه بعد از استحمام
-در نهایت بزرگ شدن کبد و طحال
برخی از افراد به غلط تیره بودن رنگ خون را دلیل بر غلظت خون می دانند در صورتی رنگ خون نمی تواند چنین چیزی را تایید کند و غلیظ بودن خون فقط با آزمایش خون مشخص می شود.
درمان:
همانطور که گفته شد غلظت خون باعث کند شدن جریان خون و در نتیجه ایجاد فشار خون و لخته و در موارد شدید باعث سکته می شود که باید در درمان آن اقدامات لازم مثل نوشیدن روزانه ۸ لیوان آب، خودداری از مصرف غذاهای با پروئتین بالا مثل گوشت و جگر و پسته و به جای آن خوردن میوه هایی مثل انار، آلبالو، تمشک زغال اخته، شنبلیله، ریواس و کدو و…انجام شود. در موارد شدید از داروهایی مثل آسپرین و وارفارین با تجویز استفاده می شود.
منبع: سایت آزمایشگاه پاتوبیولوژی پارسه
