درد مفاصل
متخصصان معتقدند سن شروع بیماریهای مفصلی کاهش یافته است، طوری که تاحدود ۲۰ سال قبل،اکثر افرادی که برای درمان دردهای مفصلی به درمانگاههای فیزیوتراپی و ارتوپدی مراجعه میکردند، افراد بالای ۵۵ تا ۶۰ سال بودند و در واقع تخریب غضروف مفصلی در سنین بالا شروع میشد، ولی امروزه این سن به ۳۰ سال کاهش پیدا کرده و پزشکان شاهد مراجعه بیمارانی با سنین ۳۰ تا ۵۰ سال با دردهای گردن، زانو، کمر و سایرمفاصل به مراکز درمانی هستند.
یکی از دلایل ابتلا به آرتروزو دردهای مفصلی سبک زندگی بد می باشد. همچنین در محل کار و ادارات کم تحرکی وجود دارد و به دلیل نداشتن فعالیت بدنی مناسب درزندگی، این دردها به وجود می آیند.
همچنین یکی از عوامل کاهش سن ابتلا به بیماریهای مفصلی، اشکال در وضعیت حرکتی به خاطر زندگی شهر نشینی است. دیده شده نشستن،خوابیدن،نوع راه رفتن و نوع کفش انتخابی درمیان بسیاری از مردم استاندارد نیست و در اکثر موارد مردم شیوه درست آن را نمی دانند.
همچنین نوشیدن نوشابه ، به خاطر اسید فسفریک، جذب کلسیم را محدود میکند و اگر به طور روزمره از این ماده استفاده شود، در سنین جوانی افراد به سرعت دچار بیماریهای مفصلی میشوند. همچنین امروزه در بین کودکان به خصوص در مدارس، شیر یا عرضه نمیشود یا با کیفیت بسیار پایین عرضه میشود که این امر خود زمینه را برای افزایش بیماریهای مفصلی در جوانی آماده میکند.
مشاهده شده رایجترین درد،درد زانو است. به گفته متخصصان، به ازای هریک کیلو اضافه وزن در سطح صاف، حدود ۳ تا ۵ برابرفشار بیشتر به زانوها وارد میشود که درمواقع بالا و پایین رفتن از پله، این فشار ۱۰ برابرمیشود. همچنین شایعترین دردهای مفاصل مربوط به کشکک زانو است که در واقع استخوانی است که داخل تاندون عضله چهار سر ران قرارگرفته و در هر خم و راست شدن زانو حدود ۷ تا ۸ سانتیمتر این استخوان روی زانو حرکت میکند.
هرچه این حرکت طبیعیترباشد، مشکلات آن کمتر خواهد بود، ولی اگر در مسیر حرکت کشکک روی زانو، مقداری انحراف به طرف داخل یا خارج وجود داشته باشد، باعث خراش غضروف یا نرم شدگی آن میشود که موجبات درد و ناراحتی را در قسمت جلوی زانو فراهم میکند.
شایعترین علت آن، یکی ضعف عضله چهار سر ران است که این عضله بهطور طبیعی در زنان ضعیفتر است و دیگری رعایت نکردن برخی اصول نشستن وبرخاستن است، مثل دوزانو یا چهار زانو نشستن یا بالا رفتن ازسطح شیب دار به مدت طولانی و یا خم بودن زانو به مدت زیاد که در نتیجه کارهای اداری درفرد به وجود میآید و البته از همه مهم تر ضعف عضله چهارسرران است که نیاز به تقویت دارد.
البته برخی عوامل فرعی وجود دارند که باعث میشوند آرتروز زودتر یا شدیدتر به وجود آید. یکی از این عوامل، افزایش وزن و چاقی فرد است که ارتباط مستقیم با دردهای زانو دارد. علاوه بر آن انحراف زانو به شکل پرانتزی یا ضربدری موجب میشود که وزن بدن به طور یکسان روی سطح زانو پخش نشود و یک طرف، فشار بیشتری را تحمل کند و درنهایت این فشار باعث ساییدگی مفصل شود.
درد مفاصل و آرتروز با بی تحرکی درمان نمی شود
برخی از مردم به اشتباه تصور میکنند که صرفا باحذف فشار از روی مفصل و ثابت نگه داشتن آن، مشکلشان حل میشود، درصورتی که به گفته متخصصان،نداشتن تحرک مناسب، خود خطرات جدی مانند آرتروز مفصل را در پی دارد، زیرا تغذیه مفصل ازطریق تحرک صورت میگیرد.
پیشگیری،مهمتر از درمان
متخصصان بهترین راه درمان آرتروز را کاهش عوامل به وجود آورنده آن میدانند و توصیه میکنند افراد از دو زانو و چهار زانو نشستن پرهیز کنند. همچنین افرادی که مشکل زانو دارند، راه رفتن درسطح صاف را دربرنامه زندگی خود قراردهند، زیرا هیچ آرتروزی مانع از راه رفتن افراد در سطح صاف نمی شود.
البته درمانهای دارویی و جراحی زانو هم در موارد شدیدتر، از درمانهای مفید و ضروری آسیبهای مفصل زانو هستند. در عمل جراحی زانو که رویه مفصلی تعویض میشود، درواقع مفصل مصنوعی برای فرد گذاشته میشود و درد تاحد زیادی کاهش مییابد.